چالش هاي سياست حقوقي و حقوق سياسي مدرن درايران معاصر:
كاربست فلسفه هاي حقوق - سياست و جامعه شناسي هاي سياسي - حقوقيa
سيد محمود نجاتي حسيني (خراساني)b
چكيده
جوامع جهان اسلام بنا به مقتضيات جامعه شناختي كه دارند، بيش وكم، ازحيث انطباق با موازين جهاني حقوق بشر و شهروندي و نيزسياست دموكراتيك و قانون اساسي گرايي و برخورداري از دولت قانون حكمراني مدرن با چالش هاي فلسفي ايدئولوژيكي جدي مواجه اند كه برخاسته از فرهنگ و تاريخ و اجتماع آنان است و به تبع بر"سياست گذاري حقوقي - قضايي - قانوني "دراين جوامع و هم چنين"سياست هاي حقوق بشرو شهروندي"آنان موثر واقع شده است .
زين ميان جامعه ايران، به عنوان يك هارت لند در جوامع جهان اسلام معاصر، به لحاظ" گفتمان حقوقي سياسي فقهي" كه حاكم بر سياست ورزي درجمهوري اسلامي ايران طي 40 سال پس از انقلاب 1357 شده است، توانسته " نسبت سياسي حقوقي تفاوتي - تمايزي " هم با ديگر جوامع جهان اسلام وهم با جوامع غيرجهان اسلام [غرب و شرق] داشته باشد. اين نسبت خود خاستگاه چالش هايي شده است فيما بين جهان و ايران [هم دردرون و هم در بيرون] بر سر"رژيم حقوق بشرو شهروندي جهاني مدرن ".
اين چالش ها از منظرهاي تخصصي مدرن مشتمل بر " فلسفه هاي حقوق و سياست " و نيز "جامعه شناسي هاي سياسي و حقوقي" بسيار محل بحث وتامل است ومي تواند از حيث آمپيريك در "فرايند سياست گذاري حقوقي قانوني" براي حل "مسايل حقوق بشرو شهروندي "مبتلا به جامعه و نظام سياسي موجود كمك كننده موثري باشد.
زين سبب مساله پرسش تئوريك مقاله حاضر اين است:«چرا و چگونه چالش هاي سياست حقوقي و حقوق سياسي مدرن درايران معاصر شكل گرفته اند ؟و راه برون شد از آن چيست ؟».به نظر مي رسد با ابتنا بر روش هاي متني "هرمنوتيك حقوقي سياسي" و "گفتمان كاوي حقوقي سياسي"مي توان براي اين پرسش پاسخ هايي مبنايي فراهم ساخت .
كليد واژه
سياست حقوقي و حقوق سياسي مدرن ؛ فلسفه هاي حقوق – سياست؛جامعه شناسي هاي سياسي– حقوقي؛ سياست گذاري حقوقي - قضايي – قانوني؛ هرمنوتيك حقوقي سياسي؛ گفتمان كاوي حقوقي سياسي.
a اين مقاله براي ارائه به سيزدهمين همايش سالانه انجمن علوم سياسي ايران
[ علم سياست : ايران امروز و گذرهاي پيش روي -21آذر 1398 ] تهيه شده است . www.ipsa.ir ipsapolitics2@gmail.com
b دكترا درفلسفه سياسي – دانشگاه تربيت مدرس / مدرس جامعه شناسي هاي حقوق و سياست .
[استاديار جامعه شناسي - دانشگاه آزاد اسلامي ] nejati.hosseini@gmail.com
Cell phone 0912-2045262