[ بنیادگرایی دینی و پیامدهای امنیتی سیاسی جریان های تکفیری برای ایران: یک تحلیل تجربی جامعه شناختی سیاسی ]
مقاله منتشره مشترک مرداد 99
http://icra.jrl.police.ir/article_93240.html
تحلیل جریان‌های تکفیری و پیامدهای سیاسی - امنیتی آن در جمهوری اسلامی ایران
نویسندگان
چکیده
زمینه و هدف: اقدامات جریان‌های تکفیری و رقابت ژئوپلیتیکی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقهای در قالب جنگ‌های نیابتی به بهانۀ مقابله با تکفیر، باعث بروز بحران و تداوم ناامنی در کانونی‌ترین نقطۀ خاورمیانه شده و پیامدهای سیاسی و امنیتی بسیاری را به وجود آورده است که این پژوهش به تحلیل و تبیین این پیامدها در امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.
روش: پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده‌ها، کیفی که با استفاده از تکنیک نظریۀ زمینه‌ای انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق، 20 نفر از نخبگان سیاسی و امنیتی و مطلعان دانشگاهی در سطح راهبردی بوده که به صورت هدفمند و از طریق مصاحبه‌های عمیق نیمه ساختاریافته، نسبت به جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از آن‌ها اقدام شده و سپس بر مبنای نظریۀ زمینه‌ای، تحلیل و اعتباریابی شده است.
یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد در بخش شرایطی، مقوله‌های سیاسی شدن موضوعات فرهنگی و اجتماعی، کاهش احساس امنیت، ترویج افراط‌گرایی مذهبی، نفی جمهوریت و مشارکت سیاسی، تلاش برای تضعیف نظام و ترویج قوم‌گرایی؛ در بخش فرآیندی، مقوله‌های افراط‌گرایی و خشونت سازمان‌یافته، ضعف در مدیریت موضوعات سیاسی، چالش اقتدار و مشروعیت دولت عراق و سوریه، ایران هراسی، خلأ نظم امنیتی کارآمد، تسلط و نفوذ غرب و اسرائیل بر جریان‌های تکفیری، پشتیبانی مالی و تجهیزاتی عربستان و هم‌پیمانان از تکفیر؛ در بخش راهبردی، مقوله‌های ایجاد ناامنی در داخل، تضعیف محور مقاومت و امنیت‌سازی برای اسرائیل و تسلط بر منطقه و در بخش پیامدی، کاهش امنیت سیاسی، انتقال ناامنی به داخل حوزۀ سرزمینی و تهدید منافع ایران در منطقه احصاء شد.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها و مدل پارادایمی مقاله، مؤلفه‌ها و شرایط علّی و زمینه‌ای در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران برای ظهور و بروز افراط‌گرایی مذهبی وجود داشته و بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقهای، راهبردهای خود را متناسب با آن ترسیم و با فرآیندها و مکانیزم‌های داخلی و خارجی، افراط‌گرایی را ایجاد کرده‌اند که پیامد آن انتقال ناامنی به ج.ا.ایران بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analysis of Takfiri Groups and Political-Security Consequences in the Islamic Republic of Iran
نویسندگان [English]
- Talieh Khademian 1
- Feizollah Norouzi 1
- Seyyed Mahmoud Nejati Hosseini 2
- Fardin Bahrami 3
1 Assistant Professor of Social Sciences Islamic Azad University North Tehran
2 Assistant Professor of Social Sciences, Islamic Azad University, Tehran Center
3 Doctor of Political Sociology, Islamic Azad University of Tehran
چکیده [English]
Background and aim: The actions of the Takfiri groups and the geopolitical rivalry of regional and transnational powers in the form of proxy wars on the pretext of fighting Takfiri have caused crisis and continued insecurity in the most focal point in the Middle East and produced many political and security consequences. This study analyzes and explains these consequences in the national security of the Islamic Republic of Iran.
Research methodology: This research is qualitative in terms of the nature of the data, which has been conducted using the Grounded theory. The statistical population of the study consisted of 20 political and security elites and strategic informants who were purposefully collected through in-depth semi-structured interviews and data. It is then analyzed and validated on the Grounded theory.
Findings: The research findings showed that in the constituent sector, the components of politicizing cultural and social issues, diminishing security, promoting religious extremism, rejecting republicanism and political participation, attempting to undermine the system and promoting ethnicism were highlighted. In the process, factors of extremism and organized violence, weaknesses in managing political issues, challenges to the authority and legitimacy of the Iraqi and Syrian governments, Iran phobia, an effective security discipline, the dominance and influence of the West and Israel on the Takfiri flows, financial support and equipment of Saudi Arabia and Allies of Takfir were expelled. In the strategic area, the components of internal insecurity, weakening of resistance and security for Israel and domination of the region were highlighted. Finally, in the aftermath, the decline in political security, the insecurity in the territory and the threat to Iran's interests in the region were addressed.
Conclusion: According to the findings and paradigm model of the paper, causal and contextual factors and conditions exist in the security environment of the Islamic Republic of Iran for the emergence and emergence of religious extremism and regional and trans-regional actors draw their strategies accordingly and with internal and external processes and mechanisms, extremism Which have resulted in the transfer of insecurity to Iran.
کلیدواژه‌ها [English]
- Takfiri Currents Extremism Political Security National Security Threats
مباحث درسی و کلاسی +گفتگوها و یادداشت ها و نوشتارها : (استفاده با ذکر منبع مجاز است)