برای دانشجویانم

مفهوم – ایده کلیدی

گزاره کلیدی

6.منطق تایید فرضی استنتاجی /استنتاج قیاسی

61. به گفته پوپر در همه علوم از جمله علوم اجتماعی منطق اصلی استدلال فرضی استنتاجی عبارت است از :تخمین و حدس – ابطال گرایی . یعنی گمان زدن فرضیات و درآوردن نتایج ازمون پذیر و ابطال پذیرازآن ها.

62.در این نوع منطق معتبر چنان چه فرضیات تجربه پذیرو ابطال پذیر از آزمون های دشوار ( با هدف پیدا کردن نمونه های واقعی و تجربی مخالف فرضیات ما و نه موافق باآن ها) بدون آسیب بیرون آیند ؛ آن گاه می توان حکم به تایید و تقویت و ابطال نشدگی فعلی نظریه ها و فرضیه ها داد و آن ها را موقتا تا پیدا شدن شواهد تجربی مخالف تایید شده موقتی محسوب کرد.

7.معضل تاریخی فلسفی استدلال استقرایی و راه حل های پیشنهادی

71.چند مرتبه ای بودن و چند درجه ای بودن استقرا به مشکلی منجر شده است که می توان ان را ناشی از ضعف و سستی شواهد تجربی و قراین خارجی برای اطمینان کامل از تایید و تقویت تعمیم های تجربی دانست.

72.به عبارتی ما هیچ گاه با اطمینان کامل نمی توانیم ازشواهد تجربی عرضه شده در یک پژوهش استقرایی حکم به درستی و تایید و صحت تعمیم تجربی دهیم. دلیل این است که قوت و قدرت شواهد تجربی مورد نیاز منوط به اطلاعات متنوع و متعدد دارد ؛ چیزی که هیچ گاه به صورت کامل و مطلوب آن  فراهم نمی شود.

73.با این وجود تنها چاره کار تلاش برای بدست آوردن بخشی از این اطلاعات همه جانبه متنوع و متعدد است؛به نظر می رسد در این زمینه استفاده از رویه های ریاضی آماری و هم چنین استفاده از سایر نظریه های تجربه شده  موفق و مطرح در سایر رشته های علمی مرتبط کارساز باشد.

74.در این صورت نیز فقط می توان امیدوار بود درستی و نادرستی شواهد و تعمیم ها  بیشتر آشکار شوند؛ولا غیر.

8.لزوم استفاده از تعمیمات استقرایی درست تر؛به عنوان مقدمات یک منطق فرضی استنتاجی درعلوم اجتماعی 

81. می توان و می باید از تعمیم های استقرایی درست تر و مطلوب تر سود جست و نتایج آن ها را با فرض درست بودن در مقدمات یک منطق فرضی استنتاجی درج کرد.

82.هم چنین می توان و می باید از نظریه های پاخورده و پاگیرشده علمی مرتبط نیز بهره برد و آن ها را هم به عنوان مقدمات منطقی تجربه پذیر و ابطال پذیر به کار گرفت .

83.با این وجود  علیرغم سودمندی هایی که این رویه دارد ؛ اما در این منطق نیز هم چنان محدودیت هایی برای کاربست مقدمات تجربی پذیر و ابطال پذیر مشاهده می شود. 

9.راهبردهایی برای تبیین اجتماعی نسبتا مطلوب تر

91.وظیفه هر تبیین علمی به دست دادن شناختی مطمئن از کارکرد و ساختار و سازوکار پدیده های جهان خارج است.

92.پس هر تبیین اجتماعی مدعی علمی بودن نیز باید بتواند با استفاده از انواع منطقهای صوری ، ریاضی ، آماری ،تجربی در این راه گام بردارد.

93.به این منظور لازم است تبیین های اجتماعی  مدعی علمی بودن  ازمنطق فرضی - استنتاجی معتبری استفاده کنند که متکی به استدلالات استقرایی و تعمیم های تجربی تایید شده هستند.